Khu vực ngay dưới chân đèo Hải Vân, nơi sông Cu Đê đổ ra biển là Nam Ô – tên gọi xuất phát từ vị trí phía Nam của châu Ô xưa.
Nhờ địa thế núi đổ ra biển, Nam Ô có cảnh quan tự nhiên khá đẹp với bãi tắm, ghềnh đá…Không chỉ vậy, nơi đây còn nức tiếng với những món đặc sản như nước mắm Nam Ô, gỏi cá trích, mứt biển…
Nước mắm Nam Ô
Nước mắm Nam Ô là đặc sản nước mắm ngon nổi tiếng ở Đà Nẵng vốn chỉ được chế biến từ cá cơm than. Cá được muối từ khoảng tháng 3 âm lịch đến gần Tết thì dùng được. Dùng để muối cá phải là loại muối Cà Ná hạt to được ủ vài năm cho hết vị chát. Nhờ tuân theo quy trình sản xuất cổ truyền mà nước mắm Nam Ô có được độ đạm cao, hương vị thơm ngon, đậm đà.
Dù có hương vị đặc sắc và đã được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp logo và nhãn hiệu tập thể, tuy nhiên nước mắm Nam Ô vẫn chưa đủ mạnh để cạnh tranh với các sản phẩm nước mắm khác trên thị trường. Hiện tại, mô hình hợp tác xã nhằm liên kết các hộ sản xuất đang được thực hiện để gìn giữ và phát huy làng nghề truyền thống này.
Gỏi cá trích
Nhiều loại cá tươi ngon vừa được đánh bắt đều có thể chế biến thành món gỏi cá hấp dẫn, tuy nhiên cá trích được ưa chuộng hơn cả vì cá nhỏ, xương mềm, thịt cá ngọt và săn chắc. Cá tươi mang về cắt bỏ đầu đuôi và phần bụng rồi phi lê và thái nhỏ. Sau khi ngâm ướp trong 10 phút với nước mắm, giấm và thật nhiều gừng, riềng, ớt tỏi để cá chín tái, thịt cá được vớt ra ép ráo nước rồi trộn với thính. Thính là gạo rang hoặc bắp rang được giã mịn, thêm vào mùi thơm và vị bùi cho món gỏi. Nước từ cá ép ra không bỏ đi mà chế biến thành nước chấm được trộn thêm đậu phộng giã nhuyễn.
Nét đặc biệt của gỏi cá Nam Ô còn nằm ở các loại lá rừng ăn kèm như lá trâm, tim lan, giành giành, đinh lăng, đọt ổi, đọt rau sinh.
Có cá thính chua, rau rừng, chỉ cần cuốn lại và chấm vào thứ nước chấm sền sệt là đã có món gỏi cá độc nhất vô nhị của xứ biển Nam Ô, Đà Thành.
Mứt biển Nam Ô
Mứt biển là tên địa phương chỉ một loại rong biển ăn được, rong mứt porphyra. Loại rong biển này sinh trưởng mạnh ở cac bờ biển có ghềnh, rạng đa như bờ biển Nam Ô. Một đặc điểm khá “lạ lùng” của rong mứt là ở những bãi, rạng, ghềnh đá càng trơn dốc, càng chênh vênh với sóng giật nguy hiểm cũng chính là nơi loài mứt biển phát triển mạnh mẽ. Vì lẽ đó, khai thác mứt biển là một nghề khá nguy hiểm và vất vả.
Mùa mứt biển thường vào cuối Thu đầu Đông. Người dân men theo triền ghềnh đá để đến các bãi mứt từ sáng sớm. Lúc này, thủy triều rút xuống để lộ những bãi mứt biển tươi non, ướt láng trên nền đá như những đám cỏ và người dân chỉ cần cắt hái.
Có giá trị dinh dưỡng cao, mứt biển được xem là một nguồn lợi hải sản quý mà thiên nhiên đã ban tặng cho Nam Ô.
– Chi Giao –
