THẦN HỘ PHÁP
Đồng Dương, Thăng Bình, Quảng Nam | Cuối thế kỷ IX – đầu thế kỷ X | Sa thạch | [BTC 174] và [BTC 175]
Thường được đặt thành một cặp trước lối ra vào của một vòng thành, đây là những tác phẩm điêu khắc có kích thước vào loại lớn nhất và cũng được xem là những tượng tròn ấn tượng nhất cả về kỹ thuật lẫn mỹ thuật trong sưu tập điêu khắc tượng tròn Champa. Cặp tượng thần thể hiện cân xứng với nhau, với những tư thế động tác và trang phục giống nhau. Thần đứng dạng chân, dẫm lên những con vật đang nằm bẹp bên dưới, một tay của thần cầm vũ khí đưa lên ngang tầm đầu, tay kia co ngang trước ngực, bàn tay chấp theo hình thủ pháp chiến đấu của nhà Phật.
Thân hình mạnh mẽ, nặng nề với khuôn mặt được đặc tả như thể hiện sự oai phong có vẻ hung dữ của hình tượng. Ở cổ tay và cổ chân là những trang sức có hình rắn Naga ba đầu, phía dưới chân từ miệng những con vật mà thần đang dẫm đạp lên là những nhân vật bé nhỏ với vũ khí trong tay đang ngước nhìn vị thần khổng lồ, tăng thêm vẻ oai phong của các vị thần.
Đây có thể là hình ảnh ẩn dụ: những nhân vật nhỏ bé chính là con người phàm trần, những con quái vật biểu tượng cho những cám dỗ trong cuộc sống và thần Hộ pháp đã ngăn chặn những cám dỗ để giúp con người ta hướng đến cái Thiện.
Theo khảo tả của Henri Parmentier, trong đợt khai quật năm 1902 đã tìm thấy 04 pho tượng Hộ pháp khá lớn, cao khoảng 2m. Hiện tại Bảo tàng đang trưng bày 02 trong 04 tượng đó. Hình dáng và động tác của các tượng Hộ pháp Đồng Dương khá xa lạ với truyền thống điêu khắc ở vùng Đông Nam Á mà có sự ảnh hưởng nghệ thuật điêu khắc Trung Quốc đương thời.
Các nguồn tài liệu tham khảo:
1. Trang tin điện tử của Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng chammuseum.vn.
2. Các pa-nô thông tin và chú thích hiện vật tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng.
3. Sách Vibrancy in Stone – Masterpieces of the Da Nang Museum of Cham Sculpture.
4. Tập thông tin giới thiệu 20 hiện vật tiêu biểu tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng.
5. Bài thuyết minh các điểm đến du lịch trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
6. Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng: https://danang.gov.vn/web/bao-tang-cham/
TRUNG TÂM XÚC TIẾN DU LỊCH ĐÀ NẴNG
