Viện Pháp Việt Nam tại Đà nẵng, Viện Viễn Đông Bác Cổ (EFEO) và Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng trân trọng giới thiệu triển lãm Gánh hàng rong và những tiếng rao trên đường phố Hà Nội.
- Khai mạc triển lãm : 17h ngày 19.08.2022
- Triển lãm diễn ra: 19.08 – 11.09.2022
- Tầng 1, Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng
- 78 Lê Duẩn, Đà Nẵng
- Vào cửa tự do
Triển lãm giới thiệu 10 bức ký họa được thực hiện bởi các sinh viên Trường Cao đẳng Mỹthuật Đông Dương và thầy giáo của họ – Ferdinand de Fénis trong khoảng từ năm 1925 đến 1929. Các nghệ sỹ khắc họa một cách tài tình thế giới bé nhỏ của những gánh hàng rong đang rảo bước khắp các con phố thủ đô, dưới tia nắng đầu tiên trong ngày cùng các gánh hàng rau quả, kẹo bánh và đồ ăn vặt đa dạng…
Điểm độc đáo của những bức vẽ nằm ở sự miêu tả đầy hấp dẫn về những món ăn được bày bán khắp các góc phố và việc nắm bắt nhạc tính trong tiếng rao người bán sử dụng để mời gọi khách hàng.
Tính nhân văn sâu sắc toát ra từ những bức tranh cũng được thể hiện qua sự sống động của các khung cảnh đường phố, đôi khi chỉ với một vài đường nét phác thảo, dù đó là chuyển động đung đưa đầy tao nhã để giữ gánh hàng thăng bằng hay dáng nghiêng nghiêng của người bán hàng khi lấy kem cho hai đứa trẻ đang nóng lòng chờ đợi.
Những tác phẩm nhiếp ảnh cùng thời kỳ thuộc bộ sưu tập của Viện Viễn Đông Bác Cổ cũng được tôn vinh qua một sắp đặt đầy tính tương tác từ 27 bức ảnh đen trắng.
Những người bán rong này chủ yếu đến từ các làng phụ cận Hà Nội (ngày nay đã sát nhập vào thủ đô) – trước kia là vùng nông nghiệp từng góp phần cung cấp lương thực, thực phẩm cho hơn 100.000 người dân nội ô vào khoảng năm 1925 – 1929.
Bên cạnh những người bán hàng rong, còn có những người chuyên thu mua, trao đổi các đồ vật đã qua sử dụng hay phế liệu các loại. Do đó, chúng ta có thể nghe thấy những tiếng rao như:
Ai lông gà, lông vịt, đồng nát bán đi …
Tóc rối đổi kẹo, vỏ chai, hộp xà phòng bán na…à…ào!!!
Ngày nay, phương thức di chuyển và các mặt hàng của những người bán bán hàng rong đã thay đổi. Xe đạp dần thay thế phương thức đi bộ bán hàng cùng đôi gánh. Kỹ thuật rao cũng đã được hiện đại hóa và thích ứng với môi trường đô thị vô cùng náo nhiệt: để chào mời khách mua hàng, hiện nay nhiều người bán hàng sử dụng loa kết nối với máy ghi âm chạy bằng bình ắc quy nhỏ (tất cả được cố định trên khung xe đạp) để phát ra những tiếng rao đã được ghi âm sẵn.
Khung cảnh cuộc sống thường nhật của người Hà Nội hiện ra qua các sắp đặt, hộp đèn hay những bức tranh được trình chiếu. Âm thanh từ những tiếng rao nhịp nhàng của những người bán hàng dạo cũng sẽ góp phần đánh thức ký ức về những hương vị thuở xưa.
Một sự kết hợp tinh tế giữa ảnh chụp, hiệu ứng âm thanh và các ký họa duyên dáng, làm phảng phất mùi hương của sự luyến nhớ, hoài niệm.
Âm thanh tiếng rao: Đàm Quang Minh và các nghệ sỹ Đông Kinh Cổ Nhạc
Dàn dựng triển lãm: Duy Phương
Huân Nguyễn
